فوتبال، بازي هزار ساله تركان: تپوك از فعل تپمك (لگد زدن) آمده است. با استناد به كتاب هزار ساله ديوان لغات الترك محمود كاشغري، ترك ها نزديك به هزار سال قبل، نوعي از بازي فوتبال به نام تپوك را انجام مي داده اند.

بنا به كتاب ديوان لغات الترك، ترك ها در حدود هزار سال قبل با ذوب كردن سرب و تبديل آن به جسمي كروي كوچكي به نام "آغيرشاق" و پيچيدن آن در موي بز يا پوشش هاي نرم، جسمي شبيه توپ فوتبال درست كرده و با آن بازي مي كرده اند.

دليل اينكه چرا توپ در 1000 سال پيش از هسته سربي ساخته مي شده بنظر مي رسد كه : وقتي توپي را از پشم بز كه بسيار مقاوم و مرتجع مي باشد، مي ساختند به خاطر سبكي بسيار زياد آن، هنگام شوت زدن احساس بدي به بازيكن دست مي داد و فوتبال مفرح نبوده و كسل كننده مي شد. اين گلوله سربي كوچك به خاطر اينكه در آن زمان تكنولوژي در حد حال حاضر نبود. لذا نقش سنگين كردن توپ را ايفا مي نمود. همچنين بخاطر سنگين بودن گلوله سربي به اندازه كافي، فاصله مركز تا سطح توپ كه از موي بز پوشيده شده بود، به اندازه دلخواه نرم و قابليت ارتجاعي مناسب داشت.

بنا به نوشته ويكي پديا اولين سوابق ثبتي آنچه كه احتمالاً قديمي‌ترين فعاليت شبيه به فوتبال به حساب مي‌آمده را مي‌توان در دست نوشته‌هاي چيني در دوره سلسله "هان" و حدود قرن دوم قبل از ميلاد پيدا نمود كه چينيان با لگد زدن به توپ چيزي شبيه فوتبال بنام " نسو- كوه" بين نظاميان داشته اند كه قوانين آن با فوتبال امروزي كاملا متفاوت بوده است. 

اولين بار به سال 1848 در دانشگاه كمبريج انگلستان بازي فوتبال امروزي تعريف و با قوانين امروز به ثبت رسيد. و درسال ۱۸۶۳ قوانين خاصي برآن نهادند كه به مقررات كمبريج معروف است. درسال ۱۹۰۴ فدراسيون بين المللي فوتبال(فيفا) تاسيس شد.

نكته آخر اينكه واژه " ايدمان /Idman " در زبان تركي به معناي "تمرين و ورزش" مي باشد و ورزش در زبان فارسي از ورزيدن مانند ورز دادن خمير آمده است. براي اين كلمات در انگليسي: sport, game,play, play , competition, ... وجود داردكه هر يك در انگليسي معاني مختلفي دارند. 

آتالار سؤزو و مثللر فورمجا عئيني شكيلده اوْلسالار دا مضمونجا بير آز فرقلنيرلر، دئملي آتالار سؤزو فيكري تام افاده ائدير، اونلاردا عومومي لشديرمه، فيكير درينليگي اؤنملي يئر توتور، حال بو كي مثللر چوخ زمان موعين حادثه يه عاييد، غير- قطعي بير فيكير سؤيله يير. آتالار سؤزونده قطعي حؤكم وئريلير، مثللرده حادثه يه ايشاره اوْلونور، اونون آدي چكيلير و فيكير تماملانمير

بيرگويرچين تكي دنسيزلميشم

بولبولم يايدا چمن سيز لميشم

ئوز دياريمدا وطن سيز لميشم

هيچ بيليرسن نئجه سن سيز لميشم

*********************

پارسي را پاس بداريم تركي را ترك كنيم!

چرا ؟

 

 

آتا نصيحتين ، آنا زحمتين ،قارداش صداقتين ، باجي نعمتين ، ائل طايفه شرافتين

دوستون حرمتين ... ساخليان قيز و اوغلانين قاداسين آليم .

هئچ كس يولداشسيز اولماز هئچ گوز كي قاشسيز اولماز